نگهداری فرش دستباف در منزل: اصول و نکات مهم

نگهداری از فرش دستباف به معنای مراقبت صحیح و اصولی از این کالای هنری و گرانبها است تا عمر مفید آن افزایش یابد و زیبایی‌ ۀن حفظ شود. این فرش به دلیل جنس طبیعی پرزها و بافت دستی، به مراقبت‌های خاصی نیاز دارد. با رعایت یک سری اصول نگهداری فرش دستباف می‌توان از این کالای ارزشمند به بهترین شکل ممکن استفاده کرد.

برای نگهداری از فرش دستباف چه کنیم

فرش دستباف به عنوان سرمایه‌ای ارزشمند، نیازمند مراقبت ویژه است. برای افزایش طول عمر این کالا، باید با عوامل آسیب‌رسان و راهکارهای مقابله با آن‌ها آشنا بود. اولین نکته مهم نگهداری فرش دستباف در منزل، جلوگیری از قرار گرفتن در معرض مستقیم آفتاب است. نور خورشید باعث تغییر رنگ و پوسیدگی الیاف فرش می‌شود.

باید به صورت منظم و با جاروبرقی مناسب فرش را جارو کرده تا از ورود گرد و غبار به داخل پرزهای آن جلوگیری شود. برای تمیز کردن لکه‌های ایجاد شده روی فرش، کافی است از محلول آب و شامپوی مخصوص استفاده شده و رطوبت آن سریعا برطرف شود، چرا که رطوبت باقیمانده باعث رشد قارچ و کپک و در نتیجه پوسیدگی فرش می‌شود.

یکی از رایج‌ترین اصول نگهداری فرش دستباف این است که هر 2 تا 3 سال یک بار، بسته به میزان استفاده از فرش، شستشوی عمیق توسط قالیشویی انجام شود. البته تمام این اصول را در پاسخ به سوال برای نگهداری از فرش ماشینی چه کنیم نیز می‌توان اجرا کرد.

نگهداری فرش دستباف لوله شده

لوله کردن فرش، یک نمونه از بهترین روش نگهداری فرش دستباف و محافظت از آن‌ در برابر آسیب‌های فیزیکی مانند شکستگی پرزها، ساییدگی و پارگی است. البته این مراقبت، نیازمند به بکارگیری یک سری قواعد است. برخی از مهمترین نکات در نگهداری فرش دستباف در انبار یا منزل، به شرح زیر است:

• بهترین مکان برای نگهداری فرش دستباف لوله شده، یک مکان خشک و خنک است. رطوبت و تغییرات دمایی شدید می‌توانند به فرش آسیب وارد کنند.
• فرش باید در مکانی نگهداری شود که از نفوذ حشراتی مانند بید، سوسک و موریانه در امان باشد.
• برای نگهداری فرش دستباف در انبار، بهتر است از نفتالین یا مواد طبیعی مانند چوب سدر استفاده شود. این مواد را در کیسه‌های پارچه‌ای قرار داده و در چند نقطه از فرش قرار دهید.
• فرش را در جهت خواب پرزها لوله کنید تا از آسیب رسیدن به بافت آن جلوگیری شود.

به‌طور کلی، مدت زمان نگهداری فرش دستباف لوله شده به عوامل مختلفی مانند جنس فرش، شرایط محیطی و نحوه نگهداری آن بستگی دارد. بهتر است فرش را برای مدت طولانی، لوله شده نگه ندارید. هر چه این مدت زمان بیشتر باشد، احتمال آسیب به فرش افزایش می‌یابد.

نکات مهم نگهداری فرش دستباف به مدت طولانی

بهترین روش نگهداری فرش دستباف به مدت طولانی، دور نگه داشتن آن از عوامل آسیب زا است. نور، رطوبت، گرما، گردو غبار، لکه‌ها و حشرات موذی از جمله فاکتورهای مهمی هستند که باعث خرابی فرش می‌شوند. این کالا باید در مکانی خشک، خنک و تاریک قرار داده شود. بهترین گزینه در این زمینه، نگهداری فرش دستباف در انبار با شرایط ذکرشده است.

استفاده از روفرشی، از سایش و فرسایش زودهنگام آن جلوگیری می‌کند. از طرفی، از قرار دادن کالاهای سنگین‌ وزن روی فرش جلوگیری کنید. علاوه بر تمام این موارد، شستشوی فرش باید توسط افراد متخصص و در مکان مناسب مثل قالیشویی‌های مجهز و تمام‌ اتوماتیک انجام شود.

نگهداری از ریشه های فرش دستباف

ریشه‌های فرش دستباف، علاوه بر زیبایی، نقش مهمی در استحکام و دوام فرش دارند. در واقع، بهترین روش نگهداری فرش دستباف، جلوگیری از آسیب رسیدن به ریشه‌های فرش است. راهکارهایی در این زمینه وجود دارد که می‌تواند به‌صورت موثر عمر فرش را افزایش دهد.

1. اولین روش گره زدن ریشه‌ها است که مانع از پوسیدگی آنها می‌شود.
2. دومین راهکار، استفاده از کاورهای مخصوص است که از ریشه‌ها در برابر ساییدگی و آسیب‌های فیزیکی جلوگیری می‌کند.
3. سومین رویکرد، کشیده نشدن ریشه‌ها به‌خصوص در هنگام جابه‌جایی فرش است.
4. آخرین توصیه مهم در نگهداری فرش دستباف در منزل، تمیز کردن ریشه‌ها، بااستفاده از مواد شوینده مناسب است. همچنین، پس از شستشو، اجازه دهید ریشه‌ها به‌طور کامل خشک شوند تا از پوسیدگی آنها جلوگیری شود.

اگر اصول نگهداری فرش دستباف را رعایت نکنیم چه میشود؟

فرش دستباف، کالای گرانبهایی است که با گذشت زمان، ارزش آن افزایش می‌یابد. اما استفاده ناصحیح از آن می‌تواند آسیب‌های جدی و جبران‌ ناپذیری را ایجاد کند. به‌طور مثال پیروی نکردن از اصول نگهداری فرش دستباف، باعث می‌شود که الیاف فرش شکننده و به‌ مرور زمان پوسیده شود. درنتیجه، فرش زودتر از موعد مقرر از بین می‌رود. همچنین، لکه‌ها و آلودگی‌های پاک‌نشده، به مرور زمان به عمق فرش نفوذ کرده و ظاهر آن را خراب می‌کنند.

عدم نظافت فرش، محیط مناسبی را برای رشد حشرات موذی مانند بید فراهم می‌کند و باعث خوردگی آن می‌شود. در کل، فرش‌های آسیب‌دیده، ارزش خود را از دست می‌دهند و درصورت فروش، قیمت بسیار پایین‌تری خواهند داشت.